Toplantının ana gündem maddeleri Afganistan ve Ukrayna’ydı. Afganistan’da 2016 sonrasında NATO’nun varlığının sivil yönetim altında devam etmesi kararı alındı. Ukrayna’ya verilen destek tekrarlandı, Rusya’ya ‘saldırgan tavrını durdurması’  çaÄŸrısında bulunuldu.

Türkiye, NATO’nun doÄŸu sınırlarındaki tehditle mücadele için oluÅŸturulan ‘Çok Yüksek Hazırlıklı Ortak Görev Gücü’ne dönüÅŸümlü olarak liderlik yapacak ülkeler arasında olmak istediÄŸini bildirdi.

‘IŞİD ile kapsamlı mücadele’ konusunda sonuç alınamadı

Toplantıya ev sahipliÄŸi yapan Türkiye’nin gündemindeki yabancılar savaÅŸçılar konusu ikili görüÅŸmelerde gündeme geldi. IŞİD sorunu ise ‘ittifakın güneyindeki tehdit’ olarak ikinci gün masaya yatırıldı. Konuyla ilgili eski mesajların ötesinde bir mesaj veya karar çıkmadı.

Ä°kinci günün sonunda konuÅŸan Türk DışiÅŸleri Bakanı ÇavuÅŸoÄŸlu, IŞİD ile mücadelede daha etkin yöntemler kullanılması gerektiÄŸinin tüm bakanlar tarafından konuÅŸulduÄŸunu ve bir konsensüs olduÄŸunu, ancak henüz sonuç alıcı bir stratejinin oluÅŸturulmadığını söyledi:

“DAEÅž ile mücadelede daha etkili yöntemlerin kullanılması gerektiÄŸini konuÅŸtuk. Suriye’deki rejim konusunda daha ektin adımlar atılması gerektiÄŸini vurguladık. Gerek ikili görüÅŸmelerde gerek toplantılarda sadece ben deÄŸil tüm mevkidaÅŸlarımız gündeme getirdi. DAEÅž ile mücadelede kapsamlı bir stratejinin olmadığı aÅŸikârdır. Maalesef bugüne kadar ortaya konulan stratejiler, hava saldırıları da DAEÅž’i durdurmaya bile yetmedi. Koalisyon kurulurken DAEÅž nasıl yok edilebilir, bunu konuÅŸmuÅŸtuk. DAEÅž’e sebep olan esas rejim dâhil diÄŸer unsurları da göz ardı etmemek gerekiyor. DAEÅž ile mücadelede Suriye’de siyasi bir dönüÅŸüm ve Irak’taki hükümetin güçlendirilmesi konularında konsensüs var. Ama ÅŸu da bir gerçek ki henüz DAEÅž ile mücadele konusunda sonuç alıcı bir stratejimizin olmadığını da üzülerek söylemek zorundayım.”

‘Türkiye kuvvetlerin liderliÄŸini üstlenme kararı aldı’

Eylül 2014’te Galler’deki NATO zirvesinde, doÄŸu ve güney sınırındaki müttefiklerin ya da ortak ülkelerin karşılaÅŸacağı tehditlere hızla yanıt verebilmek için, Acil Müdahale Gücü içinde ‘Çok Yüksek Hazırlıklı Ortak Görev Gücü’ oluÅŸturma kararı almıştı.

2016’da tamamlanacak, NATO üyesi ülkelerden katılım saÄŸlanacak ve toplam 5 bin kiÅŸiden oluÅŸacak bu güce hava ve deniz kuvvetleri de destek saÄŸlayacak. DoÄŸu ve güney sınıra yakın bölgelerde oluÅŸturulacak birlikler, acil durumda 48 saat içinde operasyonel olma özelliÄŸi taşıyacak. Gücün liderliÄŸini her yıl dönüÅŸümlü olmak üzere Fransa, Almanya, Ä°talya, Polonya, Ä°spanya ve Ä°ngiltere üstlenmiÅŸti.

Toplantının bitiminde açıklama yapan NATO Genel Sekreteri Jens Steltenberg, Türkiye’nin yedinci ülke olarak bu kuvvetlere liderlik etme kararı aldığını söyledi:

“Ukrayna’da saldırgan tavırları, ittifakın güneyinde de daha fazla çalkantı ve aşırıcılık görüyoruz. Dolayısıyla bu deÄŸiÅŸiklikler ışığında kendimizi uyarlamamız gerekiyor. NATO mukabele gücünün büyüklüÄŸünü ve hızını arttırıyoruz. Bugün Türkiye’nin aldığı bir karar var. NATO Çok Yüksek Hazırlıklı Ortak Görev Gücü’nü oluÅŸturan diÄŸer 6 müttefikle birlikte bu kuvvetlerin liderliÄŸini üstlenme kararı aldı.”

Ä°ngiltere’nin NATO ortaklarının savunma gücünü artırmak için oluÅŸturacağı fona da Türkiye’nin katkı saÄŸlayacağı bilgisini veren Jens Stoltenberg, “NATO’nun vermek istediÄŸi ana mesaj NATO’nun hazırlıklı olduÄŸudur” dedi.

Baltık ülkelerinin ‘Kalıcı NATO misyonu’ talebi

Litvanya, Letonya ve Estonya ordularının açıkladığı, ülkelerindeki NATO askerlerinin mevcudiyetinin kalıcı olması talebi ile ilgili soruyu yanıtlayan Stoltenberg, talebin dikkatle deÄŸerlendirileceÄŸini söyledi. Ä°ttifakın doÄŸu sınırındaki önlemlerin, varlığının ve tatbikatların arttırıldığı bilgisini verdi.

Rusya ile NATO’nun IŞİD karşısında iÅŸbirliÄŸi yapma olasılığıyla ilgili soruya ise Stoltenberg ÅŸu yanıtı verdi:

“Rusya ile bütün iÅŸbirliÄŸi geçen yıl sonlandırıldı. Ukrayna’ya yönelik saldırgan eylemleri, Kırım’ın gayri meÅŸru ilhakını tanımadığımız için bu iliÅŸki donduruldu. Tabii savunma ve siyasi diyalog konusunda adım atılabilir ama ÅŸu anda pozisyonumuz deÄŸiÅŸmiyor.”

Kaynak: Al Jazeera

MUHABÄ°R:

Ece Göksedef